medicatie
Combinatietherapie
De huidige behandeling van hiv bestaat uit een combinatie van hiv-remmers: combinatietherapie. Deze remt de werking van het virus af. Hierdoor kan het afweersysteem intact blijven of herstellen. De kans op aids wordt kleiner. De behandeling van hiv bestaat meestal uit het één- of tweemaal daags op vaste tijdstippen slikken van meerdere pillen. De behandeling betekent dagelijkse therapietrouw. Dit vraagt een bewuste keuze en goede motivatie bij de beslissing om te beginnen met medicatie. De hiv-infectie kan nog niet genezen worden: iemand blijft drager van het virus.
wanneer beginnen
Starten
In het verleden was het gebruikelijk om met medicatie te starten als de weerstand onder een bepaalde (CD4-)waarde was gekomen of bij bepaalde gezondheidsklachten. Tegenwoordig wordt meestal meteen na de hiv-diagnose gestart met de hiv-behandeling. De argumenten:
- Het is goed voor de eigen gezondheid
Meteen beginnen met de behandeling lijkt goed te zijn voor de eigen gezondheid. Als je CD4- waarde echter hoger is dan 500, is er weinig bewijs of het goed is voor de gezondheid om al te starten met hiv-remmers of dat iemand net zo goed zou kunnen wachten.
- Er is een veel lagere kans op overdragen van het virus
Het gebruik van hiv-remmers verlaagt de kans dat het virus wordt overgedragen zeer sterk.
CD4
CD4: weerstand
Het aantal CD4-cellen geeft aan hoe het staat met de afweer. Een CD4-cel (ook wel T4-cel genoemd) is een witte bloedcel. Hiv vermenigvuldigt zich in CD4-cellen en vernietigt deze cellen. Hoe hoger het CD4, hoe beter de afweer. Iemand die geen hiv heeft en gezond is, heeft tussen de 500 en 1500 CD4-cellen (per ml 3 bloed). Als het aantal CD4-cellen lager is dan 200, is iemand veel vatbaarder voor infecties. Het is gebruikelijk dat het CD4 schommelt. Als iemand geen hiv-remmers gebruikt is het waarschijnlijk dat het CD4 na verloop van tijd daalt. Als hiv-remmers worden gebruikt, is het zeer waarschijnlijk dat het CD4 stijgt. Soms neemt dit binnen een paar maanden toe en soms duurt het een paar jaar.
viral load
Viral load is de hoeveelheid virus in het bloed (het aantal hiv-virusdeeltjes per milliliter). In de maanden na de hiv-infectie is de viral load heel hoog; vaak boven het miljoen. Dan gaat het lichaam antistoffen tegen hiv aanmaken en daalt de viral load. Net als het CD4-getal schommelt ook de viral load. Als de viral load veel hoger is dan bij de vorige meting, zegt dat niet zoveel. Dit kan een gewone schommeling zijn. Als de viral load de keer daarna weer veel hoger is, dan is er waarschijnlijk wel wat aan de hand.
Effect van hiv-remmers
Als er hiv-remmers worden gebruikt, neemt de viral load waarschijnlijk binnen een paar maanden af totdat deze onmeetbaar (ondetecteerbaar) is. Iemand is dan niet genezen van hiv; dat kan namelijk nog niet. Er blijft altijd virus in het lichaam aanwezig. Als de viral load onmeetbaar is wil dat zeggen dat iemand minder dan 20 hiv-virusdeeltjes per milliliter bloed heeft (in sommige laboratoria is dat 50). Dan staat vast dat de medicatie het virus goed onderdrukt. Als de hiv-remmers volgens de voorschriften ingenomen worden, blijft de viral load voortaan onmeetbaar. Als de viral load weer een keer meetbaar is, kan dat een incident zijn. Als het de keer daarna weer meetbaar is, kan het zijn dat het virus niet meer goed onderdrukt wordt. Waarschijnlijk adviseert de internist dan om over te stappen op andere hiv-remmers.
bijwerkingen
BijwerkingenDe medicijnen kunnen bijwerkingen hebben, bijvoorbeeld diarree, misselijkheid of tintelingen in handen en voeten. Meestal zijn die de eerste weken het hevigst. Sommige bijwerkingen zijn blijvend en zeer ingrijpend, zoals een andere vetverdeling over het lichaam. Er zijn ook mensen die geen bijzondere bijwerkingen hebben.